कोजागिरी पूर्णिमा: महत्त्व, परंपरा व साजरा करण्याची पद्धत

कोजागिरी पूर्णिमेचे महत्त्व

कोजागिरी पूर्णिमा, जी भारतीय कॅलेंडरनुसार पौष महिना पूर्ण होत असताना येते, ह्या सणाला विशेष महत्त्व आहे. या रात्री चंद्र प्रमाणित व्यक्तिमत्व म्हणतात कारण त्या रात्री चंद्र पूर्ण आकारात दिसतो. कोजागिरी पूर्णिमा ‘कोजागिरी’ म्हणजे ‘तू जागतोस का?’ या अर्थाने आहे, ज्यामध्ये देवी लक्ष्मीच्या उपासनेची परंपरा आहे.

परंपरा आणि साजरा करण्याची पद्धत

कोजागिरी पूर्णिमेला अनेक संस्कृती व परंपरा आहेत. महाराष्ट्रात, लोक गहूं, दूध, व ताज्या फळांच्या हारात पारंपरिक चांदीच्या पाटीत दूधाने भरीत साजरा करतात. आवडते पदार्थ तयार करणे, विशेषतः बर्फी आणि चिवडा, ह्या सणाचे आणखी एक आकर्षण बनले आहे. यासोबतच, चंद्र सरगमीत असताना लोकांना रात्री जागण्यात येते व परस्परांना चंद्राची पूजा करण्यास प्रोत्साहित केले जाते.

आधुनिक काळात कोजागिरी पूर्णिमा

आज, कोजागिरी पूर्णिमा सामाजिक एकजूट, समृद्धी व पवित्रता यांचे प्रतीक बनले आहे. या सणाच्या निमित्ताने, परिवार आणि मित्र एकत्र येतात, जेणेकरून पारंपरिक खाणंपिण्यात सामील होऊन आनंदात साजरा करावा. कोजागिरी पूर्णिमेची रात्री चंद्राला पाहणे आणि त्याच्या कडेहून लवकर जागरण करून त्याच्यावर आशीर्वाद मागणे हा लोकप्रीय आहे. विभाजन, अशांतता व ताणतणावांपासून थोडा दूर राहून कौटुंबिक व सामाजिक स्थिरता साधण्यासाठी हा दिवस महत्वाचा ठरतो.

निष्कर्ष

कोजागिरी पूर्णिमा एक ऐतिहासिक व धार्मिक महत्त्वाची रात आहे, जिच्यात हरित सोनेरी फसल व समृद्धीच्या लाभांची कामना केली जाते. या सणाच्या माध्यमातून, लोकांमध्ये एकजूट, प्रेम व आदानप्रदानाचे महत्त्व वाढत आहे. येणाऱ्या काळात ही परंपरा जिवंत राहील व अधिक मोठ्या प्रमाणात साजरी होईल, हे निश्चित आहे.